Lasy i życie tantów świata roślinnego jak również przedstawicieli fauny świata, od drob- nych owadów, gadów, ptaków i małych gryzoni aż po wielkie ssaki, i z tego względu powstają nieodwracalne szkody. W jaki sposób wynagrodzić piękno, unikalność i pożyteczność całej tej flory i całej tej fauny? Tylko deszczowe lasy w Malezji chlubią się więcej niż 20 tysiącami gatunków kwitnących roślin.
- k * *
Rozległe kompleksy leśne mają niezastąpione znaczenie dla ogólnoświa- towego klimatu. Przez odparowywanie wody wywierają one wpływ na wytwa- rzanie opadów atmosferycznych i przy długotrwałej suszy utrzymują potrzebną minimalną wilgoć. W przybliżeniu jedna połowa deszczów w dorzeczu Amazonki pochodzi z lokalnego odparowywania wody. Przez swoją objętość lasy są zdolne odparowywać duże ilości wody i wytwarzać białe chmury, które osłaniają lasy przed silnymi promieniami słonecznymi. W ten sposób lasy wspomagają ochładzanie obszarów tropikalnych i przynoszą deszcz. Ciągle poszerzające się, bezwzględne usuwanie lasów w Afryce i gdzie indziej spowodowało, że bez lasów nie dochodzi do opadów atmosferycznych. Drzewa wyróżniają się swoją zdolnością do absorbowania dwutlenku węgla, jednego z gazów efektu cieplarnianego, mającego wpływ na ocieplanie ziemi. Usuwanie lasów zmienia sytuację pogarszając ją, zwłaszcza kiedy lasy trze- bione są przez wypalanie, co powoduje uwalnianie następnych ilości dwutlenku węgla i pozostałych gazów efektu cieplarnianego. Utrzymywanie odpowied- nich przestrzeni leśnych spowalnia więc niepożądane ocieplanie ziemi. Przypuszcza się, że w ciągu przyszłego stułecia dojdzie do podwyższenia temperatury o 2 do 5'C, co mogłoby wpłynąć na cieplny rytm rocznej pogody. Ocieplanie ziemi jest wobec swoich konsekwencji alarmujące. Do najwię- kszego ocieplania dochodzić ma w górnych szerokościach geograficznych, a więc w krainach polarnych, i to więcej niż o 5 do 10'C. Globalne ocieplanie ziemi mogłoby zmienić deszcze, zdolność retencyjną wilgotności gleby i szereg innych stosunków w kompleksie ekosystemów. Wzmiankowana dewastacja dotyczy nie tylko lasów krain tropikalnych; ocenia się, że również obszar lasów pasma umiarkowanego zmniejszy się o ponad 40%. Całe obszary lasów w wysoko rozwiniętych krajach dotknięte już są przez przemysłowe wyziewy, przy tym emisje dwutlenku siarki powodują powstawanie kwaśnych deszczy. Przez ich działanie drzewa liściaste tracą liście a drzewa iglaste, pozbawione igliwia, stają się smutnymi, gołymi obumarłymi kikutami. 29
