Pokračování textu ze strany 29
70
Pobyt w przyrodzie może być samym wietrzu, niczym więcej. Może się Jednak stać czymś niezmiernie istotnym dla człowieka. Szkołą.Powrotem. Egzaminem. Kuracją. Nabożeństwem.
amerykański poeta i filozof, Ralph Waldo Emerson /1803-1882/, tak pisze w swoich esejach "Natura": W lesie człowiek zrzuca swoje lata, jak wąż skórę i bez względu na wiek czuje się dzieckiem. tylko pobytem na świeżym po-
71
Bez absolutnej większości książek, które przeczytałem w swoim obejść. Jed- życiu, mógłbym się spokojnie, a nawet z korzyścią, nakże wielką księgę przyrody, jak mi się zdaje, tylko zacząłem czytać. I życzyłbym sobie dożyć do stu lat, abym z niej prze- czytał i wyczytał jak najwięcej. Teraz sylabizuję tylko jej pierwsze słowa...
72
Powiązanie z przyrodą przejawia się wyraźnie u człowieka w jego powiązaniu z cyklami rocznymi. Zawsze na wiosnę przeżywa wraż- liwy człowiek szczególne wzruszenie — nieokreślonej tęsknoty, radość z budzącej się do życia zielonej przyrody, jakąś nadzie- ję. Odwrotnie z końcem jesieni, w Zaduszkowych szarugach, w mgłach, w zimnych mżawkach i w długich nocach zimy odczuwamy beznadziejność unicestwienia i niepokój...
73
Nasz język ma niezwykle rozwinięte słownictwo, które potrafi uchwycić wszystkie zjawiska przyrodnicze aż do niuansów, aż do drobnych odcieni. To wszystko dowodzi niezwykłego powiązania naszego ludu z przyrodą.
Porównajmy tylko wyrazy, odnoszące się do różnych gatunków la- su, jak ostęp, puszcza, bór, dąbrowa, gaj. Również w lokalnych nazwach są dokładne znaczenia i rozróżnienia, jak Lipnik, Olszo- wiec, Buczyna, Dąbrówka, Dąb, Brzozów. Lub nazwy dla wypływa- jących wód, jak zdrój, źródło. Albo charakterystyka terenu - parów, dolina, kotlina, rozpadlina, jar, wądół, Żleb, wąwóz. Ceńmy sobie to bogactwo, uczmy się go, nie pozostawajmy przy ubogim i nietrafnym słownictwie!
74
Człowiek, który dużo czytał i studiował, nie potrafi już nigdy widzieć przyrody wyłącznie swoimi oczyma. Przynajmniej ja przy- łapuję się na tym, jak w czasie włóczęg w przyrodzie wynajduję sobie wszędzie "cytaty" z wielu lirycznych poetów - ale nade wszystko z Henry'ego Davida Thoreau'a.
