Puszczaństwo i jego sens wychowawczy w Harcerstwie Leśnym PUSZCZAŃSTWO | JEGO SENS WYCHOWAWCZY W HARCERSTWIE LEŚNYM Za pierwszy ruch harcerski w Polsce, zbliżający się w pewnym stopniu do ruchów woodcrafterskich za granicą, uważa się powszechnie „Wolne Harcerstwo”, które powstało w 1920 roku z inicjatywy Adama Ciołkosza w ramach ruchu odnowy w harcerstwie polskim. „Wolne Harcerstwo” propagowało indianizm i dążenie do nawrotu do przyrody. Ponieważ jednak w założeniach „Wolnego Harcerstwa” brak było systemu szczepowego, więc ruchu tego nie możemy uznać za ruch woodcrafterski w pełnym znaczeniu tego słowa. Pierwszym prawdziwym szczepem woodcrafterskim w Polsce stał się dopiero szczep harcerzy leśnych ,„Watra” we Wrocławiu, założony w roku 1965 przez autora niniejszego eseju. W działalności owego szczepu znalazły się praktycznie wszystkie trzy podstawowe założenia ruchu woodcrafterskiego, a mianowicie woodcraft, indianizm 1 system szczepowy. Tematem niniejszego opracowania jest właśnie woodcraft i jego sens wychowawczy.
- k * *
Zgodnie z poglądami Jana Jakuba Rousseau należy stwierdzić, że między natu- rą i cywilizacją istnieje stały konflikt. Podobne zdanie reprezentowali humaniści i przyrodnicy amerykańscy, których przerażało tempo rozwoju techniki pod koniec XIX wieku. Uważali oni, że technika, wyręczając człowieka w wielu czynnościach przyczynia się do jego degradacji moralnej, społecznej 1 biologicz- nej. Sądzili, że tempo zmian cywilizacji przerasta możliwości adaptacyjne człowie- ka i dlatego między narastającymi nowymi sytuacjami społeczno-technicznymi a życiem psychicznym, moralnym i biologicznym jednostki powstanie konflikt, którego skutki będą trudne do przewidzenia. Żeby temu zapobiec, wzywali do wychowywania młodego pokolenia na łonie przyrody. Z początkiem XX wieku zrodził się ruch woodcrafterski, jako protest przeciwko ujemnemu wpływowi tejże cywilizacji technicznej, przeciwko związanej z tym fałszywej i wyrafinowanej kulturze miejskiej, przeciwko wyczerpaniu nerwowemu 177
