Stránka:bw-tom9.djvu/43

Nowoczesny człowiek i przyroda świt i odwrotnie wieczorem wcześniej się układa. Ruch na świeżym powietrzu, promienie słoneczne, czysta woda stają się koniecznością życiową. Sport i gry, prowadzone w przyrodzie, mają o wiele większą wartość niż w choćby najlepiej urządzonej hałi sportowej lub w sztucznym basenie z chlorowaną wodą. Współpraca przy ochronie przyrody uczy bardzo owocnie tak pozytywnych kontaktów w ramach harcerskiego zastępu jak też zdecydowanej postawy przy obronie własnego zdania. Uczy również dobrowolnej dyscypliny i pod- porządkowania się instruktorowi harcerskiemu. Jest tutaj widoczny kontrast wobec wpływów ulicy i wobec odwrotnego bieguna ofiar cywilizacji: jedy- naków i w ogóle dzieci i dorastających, znających przyrodę z samochodowego okna i z ekranu telewizyjnego. Owe sztuczne warunki wywołują także sztuczne, nienaturalne stosunki socjalne: wygórowany egoizm, chorobliwą obawę przed wysiłkiem fizycznym, nudę i z tego płynące niezdrowe zaintere- sowania i wadliwy tryb życiowy. W dorosłym wieku owe sytuacje potem zaczynają powtarzać się u dzieci tych, którym zdrowy stosunek do przyrody użyczony był od dzieciństwa, jak też tych, którym ów stosunek został prze- ważnie odmówiony. I ową swoją postawę przenoszą dalej na swoje dzieci. Jest tutaj jeszcze Średnia grupa, pozornie obojętna, bez rzeczywistej miłości do przyrody, wpajanej od dzieciństwa, lecz również bez nadmiernego uczuciowego skoncentrowania wyłącznie na tak zwanych osiągnięciach cywilizacyjnych. O tę grupę trzeba walczyć: pozyskiwać rodziców, aby swoim dzieciom użyczyli kontaktu z przyrodą. Pozyskiwać pedagogów, aby potrafili dzieciom tłumaczyć ów stosunek. I przede wszystkim pozyskiwać instruktorów i przewodniczących ruchu harcerskiego, którzy kwalifikowani są nie tylko fachowymi umiejętnościami i wiedzą o przyrodzie, jak również właściwościa- mi pedagogicznymi, aby ofiarowali swój wolny czas dziecięcym grupom 1 gro- nu dorastających i prowadzili je drogą duchowego i fizycznego zdrowia - drogą ku przyrodzie. A jest to właśnie ruch harcerski a zwłaszcza jego puszczański rdzeń - harcerstwo leśne, które w swoich intencjach wychowawczych zakłada ścisły związek z przyrodą w ramach obozów, biwaków, wypraw i wycieczek. Tym samym odróżnia się on od programów innych organizacji młodzieżowych, które nie akcentują podstawy swej działalności wyłącznie na kontaktach z przyrodą i u których pobyt na łonie natury ma przeważnie wąski charakter rekreacyjny. Wreszcie są tutaj również stanowiska estetyczne: stosunek do przyrody nie jest jakimś jej mechanicznym kopiowaniem w sztuce plastycznej, lecz 41